św. Henryk

973-1024

Henryk II, cesarz - Syn księcia Bawarii, Henryka Kłótnika, ur. 6 V 973 r.

Kształcił się u św. Wolfganga, póżniejszego bpa Ratyzbony, oraz u bł. Ramwolda.

Po śmierci ojca (995) objął rządy w Bawarii, a w r. 1002 wybrano go królem Niemiec. Koronowany w Moguncji, rychło, zdobył sobie uznanie w całych Niemczech. Zawdzięczał to nie tylko korzystnej konfiguracji politycznej, ale też swej sprawnej i rozważnej działalności.

Mniej szczęśliwym okazał się w akcjach prowadzonych na zewnątrz. Wszczęta niebawem po objęciu władzy wojna z Bolesławem Chrobrym ciągnęła się długo i ze zmiennym szczęściem. Henryk doznał w niej porażek oraz klęski o charakterze moralno-politycznym, która była bodaj większa niż niepowodzenia militarne: na jakiś czas wszedł w przymierze z pogańskimi Wieletami. Pokój zawarto dopiero w r. 1018 (Budziszyn).

Szczęśliwiej wypadły przetargi, które zapewniły mu widoki na wpływ w Burgundii i Bazylei. Natomiast pozyskanie Italii było znów trudne i niepewne. Z Arduinem z Iwrei, królem Lombardii, toczyć musiał ciężką walkę, która zakończyła się opanowaniem północy, ale nie całego półwyspu.

Do Rzymu zdołał dotrzeć dopiero w r. 1014 i wówczas to Benedykt VIII koronował go na cesarza.

Wpływów bizantyjskich na południu wyprzeć nie zdołał. Mimo wszystko spoistość cesarstwa umocnił skutecznie, w czym niemałą rolę odegrała jego polityka kościelna, prowadzona wedle wzorów ottońskich: osadzając na stolicach biskupich duchownych ze swego otoczenia, czynił je w dużej mierze zależne od swej woli.

W pamięci następnych pokoleń zapisał się jednak przede wszystkim jako hojny fundator. On to przywrócił do dawnej świetności biskupstwo w Merseburgu i z myślą o akcji misyjnej założył nowe w Bamberdze. On bogato wyposażył katedry w Bazylei, Strasburgu, starą kaplicę w Ratyzbonie itd. On także wspierał reformatorskie dążności mnichów z Górze i Trewiru.

Jeśli zważyć je i tym podobne akcje i darowizny, nietrudno zrozumieć wdzięczną pamięć Kościoła, który kanonizując Henryka II w r. 1146, był także świadom jego solidnej i głębokiej pobożności zaświadczonej przez współczesnych.

Cesarz zmarł 13 VII 1024 r. w Grona niedaleko Getyngi. Potomstwa nie pozostawił. Przypisywano ten fakt tradycyjnie domniemanemu ślubowi czystości, jaki miał złożyć razem ze swą żoną, św. Kunegundą Luksemburską, ale historycy nowsi dochodzą do wniosku, że przyczyny należy raczej dopatrywać się po stronie samego cesarza, który zawsze był bardzo słabego zdrowia.

Henryka pochowano w Bamberdze i tam też przede wszystkim szerzono jego cześć. Święto obchodzono w dniu właściwym, gdy jednak wpisano go do kalendarza rzymskiego (1631), jego wspomnienie przesunięto na 15 lipca. Pod tą datą widniało ono w kalendarzu powszechnym do r. 1969.